ગણિતમાં વિવિધ એકમ વિષે.આવો જાણીએ 

એકમ

• એકમ એટલે શું?
• વસ્તુની લંબાઈ , પદાર્થનું કદ , 
• દ્રવ્યની ગુંજાશ 
• વગેરેનું માપન જેમાં થાય 
• તેને એકમ કહેવામાં આવે છે.

SI ( International System of Units ) પદ્ધતિ પ્રમાણે

• 1 MKS ( મીટર , કિલોગ્રામ અને સેકન્ડ ) પદ્ધતિ અને
• 2 CAS ( સેન્ટીમીટર , ગ્રામ અને સેકન્ડ ) 
• પદ્ધતિનો વ્યવહારમાં વધારે ઉપયોગ થાય છે.
• જેમ કે આપણે ઘઉંનું દળ 
• (જેને આપણે વ્યવહારમાં વજન કહીએ છીએ , ખરેખરતે દળ છે)
• કિલોગ્રામકે ગ્રામમાં માપીએ છીએ 
• એટલે કે દળનો એકમ CAS માં ગ્રામ 
• અને MKS માં કિલોગ્રામ છે.

આપણા વ્યવહારમાં લંબાઈના એકમનો ઉપયોગ

• આ ઉપરાંત આપણા વ્યવહારમાં 
• લંબાઈના એકમ તરીકે ઇચ 
• અને ફૂટનો પણ ઉપયોગ થાય છે.

કેટલાક લંબાઈ અને અંતરના એકમો જેવા કે

• યાર્ડ ( 1 યાર્ડ = 0.9144 મીટર)
• માઈલ , નોટીકલ માઈલ 
• ( 1 નોટીકલ માઈલ = 1.1508 માઈલ – 1.852 કિલોમીટર ) 
• કે જે દરિયાઈ અંતર માપવા માટે વપરાતો એકમ છે અને
• પ્રકાશવર્ષ ( 1 પ્રકાશવર્ષ = 9.4607 x 10(12) km ) 
• એ બે અવકાશીય પદાર્થો વચ્ચેનું અંતર માપવાનો એકમ છે .
• કેટલાક દેશોમાં દળના એકમ તરીકે 
• પાઉન્ડનો ( 1 કિલોગ્રામ = 2.20462262 પાઉન્ડ ) ઉપયોગ થાય છે.

મૂળભૂત રાશિઓ

• અંતર - મીટર
• દળ - કિલોગ્રામ
• તાપમાન - સેન્ટિગ્રેડ
• સમય - સેકન્ડ

મૂળભૂત પરથી તારવેલ રાશિઓ

• ક્ષેત્રફળ - ચોરસમીટર, હેકટર, વિઘા
• કદ (ઘનફળ) - ઘનમીટર, લિટર, ગેલન
• ગતિ (ઝડપ) - કિલોમીટર/કલાક

સપાટીનું ક્ષેત્રફળ દર્શાવવા વપરાતા કેટલાક એકમો નીચે મુજબ છે:

• ચોરસ મીટર = આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રમાણિત એકમ પદ્ધતિનો મૂળભૂત એકમ 
• અર = ૧૦૦ ચોરસ મીટર અથવા 
• (૧૦૦ મીટર૨)હેક્ટર = ૧૦,૦૦૦ ચોરસ મીટર અથવા (૧૦,૦૦૦ મીટર૨)
• ચોરસ કિલોમીટર = ૧,૦૦૦,૦૦૦ ચોરસ મીટર અથવા (૧,૦૦૦,૦૦૦ મીટર૨)
• ચોરસ મેગામીટર = ૧૦૧૨ ચોરસ મીટર

વિઘાએ જમીનનું ક્ષેત્રફળ માપવા માટેનો ભારતીય પ્રણાલી મુજબનો એકમ છે.

• ૧ દેશી વિઘો = ૧૬૦૦ ચો. મીટર = ૧૬ ગુઠા
• ૧ એકર = ૨.૫ દેશી વિઘા = ૪૦૦૦ ચો. મીટર = ૪૦ ગુઠા
• ૧ હેક્ટર = ૨.૫ એકર = ૬.૨૫ દેશી વિઘા = ૧૦,૦૦૦ ચો. મીટર = ૧૦૦ ગુઠા (અર)
• ૧૦૦ અર = ૨.૫ એકર = ૬.૨૫ દેશી વિઘા = ૧૦,૦૦૦ ચો. મીટર
• ૧ વિઘો = ૨૩૨૨.૫ ચો. મીટર
• ૧ એકર = ૧.૭૪ વિઘા
• ૧ દેશી વિઘો = ૧૬૦૦ ચો. મીટર = ૧૬ ગુઠા
• ૧ એકર = ૨.૫ દેશી વિઘા = ૪૦૦૦ ચો. મીટર = ૪૦ ગુઠા
• ૧ હેક્ટર = ૨.૫ એકર = ૬.૨૫ દેશી વિઘા = ૧૦,૦૦૦ ચો. મીટર = ૧૦૦ ગુઠા (અર)
• ૧૦૦ અર = ૨.૫ એકર = ૬.૨૫ દેશી વિઘા = ૧૦,૦૦૦ ચો. મીટર

હેક્ટર

• હેક્ટર ક્ષેત્રફળ મોજણી માટેનો એકમ છે.
• સામાન્ય રીતે જમીનના ક્ષેત્રફળની મોજણી કરવા માટે આ એકમ વાપરવામાં આવે છે.
• મેટ્રિક પરિમાણો પૈકીના લંબાઇના એકમ મીટર સાથે ૧ (એક) હેક્ટર
• અહીં જણાવ્યા મુજબ સમીકરણબદ્ધ છે :૧૦૦ મીટર X ૧૦૦ મીટર = ૧ હેક્ટર = ૧૦,૦૦૦ ચોરસ મીટર તેમ જ
• ૧૦૦ અર = ૧ હેક્ટર

મીટર 

• (SI એકમ સંજ્ઞા: m), 
• એ લંબાઇ (SI એકમ સંજ્ઞા: L)નો 
• આંતર રાષ્ટ્રિય સિસ્ટમ ઓફ યુનિટ ‍(SI) મૂળભૂત એકમ છે 
• શરુઆતમાં પૃથ્વીનાં ઉત્તર ધ્રુવ ‍(સમુદ્ર સપાટીથી) થી વિષુવવૃત્ત સુધીના અંતરનાં એક કરોડમાં ભાગને મીટર તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવ્યો હતો. ૧૯૮૩થી, "શૂન્યાવકાશમાં પ્રકાશ વડે સેકંડના ૧/૨૯૯,૭૯૨,૪૫૮ ભાગમાં કપાતા અંતર સેકંડ કહે છે.

જમીન માપન ઉપયોગી

• ૧ વિઘા = ૨૩.૫૦ ગુંઠા
• ૧ વિઘા = ૨૩૭૮ ચો. મી.
• ૧ વિઘા = ૨૮૪૪ વાર
• ૧ ગુંઠા = ૧૨૧ ચો. વાર
• ૧ એકર = ૪૦ ગુંઠા
• ૧ એકર = ૧.૭૦૨ વિઘા
• ૧ એકર = ૪૮૪૦ ચો.વાર
• ૧ ચો. મી. = ૧.૧૯૬ ચો.વાર
• ૧ ચો.વાર = ૯ ચો. ફૂટ
• ૧ હેકટર = ૨.૪૭ એકર
• ૧ હેકટર = ૧૦૦૦૦ ચો.મી.
• ૧ હેકટર = ૪.૨૧ વિઘા
• 
  

જમીનનું ચોક્કસ કદ અને માપ

• 1 એકર=40 ગુંઠા, 1 એકર=4840 વાર
• 1 એકર=43560 ફૂટ, 1 એકર=0.4047 હેકટર
• 1 એકર=2.5 વીઘા, 1 વીઘા =16 ગુંઠા
• 1 વીઘા =16 ગુંઠા, 1 વીઘા =17424 ફૂટ
• 1 હેક્ટર =6.25 વીઘા, 1 ગુંઠા =101.2 મીટર
• 1 ગુંઠા =121 વાર, 1 ગુંઠા =1089 ચો. ફૂટ
• 1 મીટર =100 સે.મી., 1 મીટર =3.28 ફૂટ ,39.37ઈંચ
• 1 મીટર =1,196 વાર, 1 ચો.મીટર =10.76 ફૂટ
• 1 વાર =3 ફૂટ, 1 વાર =0.9144 મીટર
• 1 ચો. વાર =9 ફૂટ 1 ફૂટ =0.3048 મીટર,
• 1 ઈંચ =25.3 મી. મી. 1 મીટર =1000 મી.મી.
• 1 ગજ =2 ફૂટ, 1 ગજ =0.61 મીટર
• 1 કડી =2 ફૂટ, 1 કડી =0.61 મીટર
• 1 સાંકળ =16 કડી, 1 સાંકળ =10.06 મીટર
• 1 સાંકળ =33 ફૂટ, 1 કિ.મી. =1000 મીટર
• 1 કિ.મી.=0.6215માઈલ,1 માઈલ =1609 મીટર
• 1 કિ.મી. =3280.80 ફૂટ, 1 ફલાંગ =660 ફૂટ
• 1 ફલાંગ =201,17 મીટર 1 ઘન મીટર =1000 લિટર
• 1 ઘનફૂટ =0.2831 ઘનમીટર
• 1 ઘનમીટર =35.31 ઘનફૂટ, 1 ઘન સેમી =1 સીસી
• 1 સીસી =1 મિ.લિ., 1 સીસી =1 ગ્રામ
• 1 લિટર =1000 સી.સી., 1 લિટર =1 કિ.ગ્રા.
• 1ઘનફૂટ =28.317 લિટર 1 લિટર =0.2205 ગેલન
• 1 ઘનફૂટ =6.24 ગેલન, 1 લિટર =2.205 પાઉન્ડ
• 1 ઘનમીટર =1000 કિગ્રા 1 ઘનફૂટ =62.4 પાઉન્ડ
• 1 ગેલન =10 પાઉન્ડ
• ગાયકવાડી (અમરેલી વિસ્તાર)
• 1 વસા =1280 ચો.ફૂટ , 1 વસા =118.91 ચો.મી.
• 1 એકર =34.03 વસા, 1 વીઘા =20 વસા
• 1 વીઘા =23.51 ગુંઠા, 1 એકર =1.7015 વીઘા
• 1 વસા =142.22 ચો.વાર

નીચે આપેલ એપ્લીકેશન ડાઉનલોડ કરો